Cerebrale metabole patronen bij neurodegeneratie

Afgerond promotieonderzoek

Het ParkinsonFonds financiert alleen de allerbeste Parkinsonstudies. Het promotieonderzoek van dr. Sanne Meles voldeed volledig aan de strenge criteria van onze medische adviesraad. Bovendien stimuleren wij de aanwas van jonge, ambitieuze onderzoekers graag. Dus startte zij in 2013 haar promotietraject met onze steun – mede mogelijk gemaakt door onze trouwe donateurs.

Dr. Sanne Meles (1988) promoveerde op 2 september 2020 cum laude aan de Rijksuniversiteit Groningen op het proefschrift ‘Cerebrale metabole patronen bij neurodegeneratie’. Daarbij kreeg zij begeleiding van prof. dr. K.L. (Nico) Leenders, prof. dr. R.A.J.O. Dierckx en dr. R.J. Renken.

“Sinds april 2014 houd ik mij bezig met bewegingsstoornissen. In mijn promotieonderzoek richtte ik me op het verbeteren van de diagnostiek van neurodegeneratieve hersenziekten, met name bij de ziekte van Parkinson en parkinsonismen, door patroonanalyse van FDG PET-scans.”

Dr. Sanne Meles (1988) promoveerde op 2 september 2020 cum laude aan de Rijksuniversiteit Groningen

Patronen

Bij hersenziekten zoals Parkinson raken hersencellen in bepaalde hersengebieden geleidelijk beschadigd. In een vroeg stadium kunnen verschillende neurodegeneratieve hersenziekten dezelfde symptomen veroorzaken. Zelfs voor ervaren clinici is het stellen van een juiste diagnose in een vroeg ziektestadium lastig.

“Bij neurodegeneratieve hersenziekten kunnen we patronen van veranderde hersenactiviteit ontdekken, die specifiek zijn voor verschillende aandoeningen. Deze veranderingen kunnen we zichtbaar maken met FDG PET-scans van de hersenen. Hiermee meten we het suikerverbruik van hersengebieden, en maken we zichtbaar welke gebieden minder, of juist meer actief zijn.

Met behulp van een wiskundig model analyseerden we FDG PET-scans van de hersenen van verschillende patiënten met een neurodegeneratieve hersenziekte en vergeleken die met gezonde proefpersonen. Op deze manier stelden we ziektegerelateerde patronen vast. Deze patronen kunnen we gebruiken om de mate van ziekteactiviteit te bepalen in de scan van een nieuwe patiënt.”

Waardevol

“We onderzochten ook of deze methode nuttig kan zijn in een vroeg ziektestadium. Patiënten met REM-slaapgedragsstoornis (RBD) verkeren in een voorstadium van de ziekte van Parkinson. Het Parkinsonpatroon bleek al aanwezig te zijn in de FDG PET-scans van patiënten met RBD. FDG PET is vrijwel overal beschikbaar, en is in combinatie met geavanceerde analysemethoden waardevol voor het bestuderen van neurodegeneratieve hersenziekten, nu vooral in het kader van wetenschappelijk onderzoek, maar in de toekomst hopelijk ook in de dagelijkse klinische praktijk.”

Multisysteemziekte

Meles wist al in het begin van haar eerste jaar van de studie Geneeskunde dat zij neuroloog wilde worden. “Maar afgezien van documentaires en beschrijvingen van neuroloog en schrijver Oliver Sacks had ik nog nooit daadwerkelijk een patiënt met een neurologische aandoening gezien. Met een medestudent ging ik – als opdrachtonderdeel – op huisbezoek bij een patiënt met Parkinson. De neurologische verschijnselen waren bij deze patiënt heel zichtbaar. De patiënt vertelde mij over de zeer uiteenlopende klachten en wat voor een invloed dit had op zijn leven. Dit maakte op mij veel indruk. Ik verdiepte mij in dit ziektebeeld en het liet mij sindsdien niet meer los. De ziekte van Parkinson is een multisysteemziekte waarbij meerdere neuronale systemen aangedaan zijn. Het is een complexe ziekte waarover nog veel te ontdekken valt.”

Doneer voor wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Parkinson >>>